مفاهیم مختلفی در برنامهنویسی وجود دارد که به ما کمک میکند تا نرمافزارها و سیستمهای پیچیده را به روشی مؤثرتر طراحی و پیادهسازی کنیم. یکی از این مفاهیم، «سرویس» است که در این مقاله به بررسی آن و ارتباطش با برنامهنویسی سرویسگرا، طراحی سایت سرویسگرا، میکروسرویسها و کاربردهای آنها خواهیم پرداخت.
سرویس چیست؟
سرویس به مجموعهای از قابلیتها یا عملکردها گفته میشود که میتواند توسط دیگر برنامهها یا سیستمها مورد استفاده قرار گیرد. این خدمات معمولاً از طریق یک رابط (API) در دسترس هستند و میتوانند شامل هر نوع عملیاتی باشند، از جمله پردازش دادهها، ذخیرهسازی اطلاعات، یا ارائه اطلاعات به کاربر.
برنامهنویسی سرویسگرا چیست؟
برنامهنویسی سرویسگرا (Service-Oriented Programming) رویکردی است که در آن نرمافزار به صورت مجموعهای از سرویسها طراحی میشود. هر سرویس میتواند به طور مستقل توسعه، تست و پیادهسازی شود. این رویکرد به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که اجزای مختلف نرمافزار را به راحتی مدیریت کنند و قابلیت مقیاسپذیری و نگهداری را افزایش دهند.
طراحی سایت سرویسگرا چیست؟
طراحی سایت سرویسگرا به معنای استفاده از معماری سرویسگرا برای ساخت وبسایتها و برنامههای وب است. در این نوع طراحی، عملکردهای مختلف وبسایت به صورت سرویسهایی مستقل ارائه میشوند که میتوانند با یکدیگر تعامل داشته باشند. این روش موجب افزایش انعطافپذیری، مقیاسپذیری و قابلیت نگهداری وبسایت میشود.
میکروسرویس چیست؟
میکروسرویسها یک رویکرد معماری برای توسعه نرمافزار هستند که در آن نرمافزار به مجموعهای از خدمات کوچک و مستقل تقسیم میشود. هر میکروسرویس وظیفه خاصی دارد و میتواند به طور مستقل از دیگر میکروسرویسها توسعه و پیادهسازی شود. این روش به تیمهای توسعه اجازه میدهد تا روی بخشهای مختلف سیستم کار کنند و در نتیجه سرعت توسعه را افزایش دهند.
مثالهای واقعی از میکروسرویس
- سیستم اطلاعرسانی و نوتیفیکیشن
ارسال پیام به کاربران سیستم چیزی است که میتواند در قالب یک میکروسرویس خارجی پیادهسازی شود. این قابلیت در قسمتهای گوناگونی از یک پروژه کاربرد دارد و در عین حال بخشی از عملکردهای اصلی پروژه نیست. با استفاده از میکروسرویس، تغییرات عملیتر خواهند بود. علاوه بر این، توان سرور اصلی هم برای فعالیتهای اصلی باقی میماند. - سیستمهای جستجو
جستجو در اطلاعات حجیم کاری پرهزینه است. با انتقال این پردازش به سرورهای جانبی و استفاده از میکروسرویس برای ارسال و دریافت درخواستها و پاسخها، سیستم اصلی روانتر و آسانتر به فعالیت ادامه میدهد.
برنامهنویسی با سرویس در کجاها کاربرد دارد ؟
برنامهنویسی با استفاده از سرویسها در بسیاری از حوزهها کاربرد دارد، به ویژه در توسعه برنامههای موبایل. در اینجا چند مورد از کاربردهای آن ذکر شده است:
- برنامههای موبایل
بسیاری از برنامههای موبایل برای دسترسی به دادهها و خدمات از APIهای مبتنی بر سرویس استفاده میکنند. مثلاً شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام برای دریافت اطلاعات کاربران و ارسال پستها از سرویسهای خود استفاده میکنند. - تجارت الکترونیک
وبسایتهای تجارت الکترونیک برای پردازش پرداختها، مدیریت موجودی و ارسال سفارشات معمولا از سرویسهای مختلف استفاده میکنند. - خدمات ابری
بسیاری از شرکتها از خدمات ابری برای ذخیرهسازی دادهها و پردازش اطلاعات استفاده میکنند که اغلب به صورت سرویسهای RESTful یا SOAP ارائه میشوند.
انواع سرویس و وب سرویس
۱. وب سرویس (Web Service)
نوعی سرویس است که از طریق پروتکلهای HTTP/HTTPS قابل دسترسی است و بیشتر با استفاده از XML یا JSON دادهها را منتقل میکند. وب سرویسها دو نوع اصلی دارند:
- SOAP
پروتکل استاندارد برای تبادل اطلاعات بین برنامهها. - REST
سبک معماری که بر اساس HTTP ساخته شده و سادهتر و سبکتر از SOAP است.
۲. سرویسهای RESTful
این نوع خدمات بر اساس اصول REST طراحی شدهاند و برای ایجاد APIهای وب استفاده میشوند.
۳. سرویسهای گراف(GraphQL)
یک زبان کوئری گرفتن برای APIها که به کلاینتها اجازه میدهد تا دقیقا دادههایی را که نیاز دارند درخواست کنند.
خطا در فراخوانی سرویس به چه معنی است؟
خطا در فراخوانی سرویس به وضعیتی گفته میشود که یک درخواست برای دسترسی به یک سرویس موفقیتآمیز نیست. این خطا ممکن است به دلایل مختلفی باشد، از جمله عدم دسترسی به سرویس، ورودی نامعتبر، یا مشکلات شبکه. در این موارد، یک کد خطا( عددی یا حروف ) و پیامی برای کمک به شناسایی مشکل برگردانده میشود.